Een van de uitzonderingen waardoor niet voldaan wordt aan een ‘vervalsing van de mededinging’ is de betreffende onderneming zich bevindt op een markt met een wettelijk monopolie. Hiervoor geldt een aantal cumulatieve voorwaarden:
• Allereerst moet er een bepaalde dienst onderworpen zijn aan de wettelijke monopolie. In dat geval is er maar één onderneming die een bepaald product of bepaalde dienst aanbiedt en daarbij is geen sprake van concurrentie tussen ondernemingen. De dienst is door een bepaalde wet of regelgeving voorbehouden aan de onderneming in kwestie, met een duidelijk verbod voor andere ondernemingen om dit soort dienst uit te voeren of product aan te bieden.
• Vervolgens moet het wettelijke monopolie niet alleen de concurrentie op de eigen markt uitsluiten, maar ook de concurrentie die óm de betreffende markt heen zit, zodat elke mogelijkheid voor de onderneming om concurrentie te krijgen uitgesloten wordt. Indien een concessie wordt toegekend via een concurrerende procedure, kan – bijvoorbeeld – gesproken worden van ‘concurrentie die om de markt heen zit’.
• Daarnaast mag de onderneming niet concurreren met vergelijkbare ondernemingen.
• Tot slot dienst kruissubsidiëring te worden uitgesloten als een onderneming actief is op een andere markt die wel openstaat voor concurrentie. Dit houdt in dat de winstmarge van het ene product gebruikt wordt om de verkoopprijs van een ander product lager te kunnen vaststellen. Er moet overigens een gescheiden boekhouding gevoerd worden, indien de onderneming zich op een markt bevindt waar sprake is van concurrentie (naast het wettelijke monopolie).